Financiering klimaatbeleid: hoerig zijn of strijdbaar?
Het kabinet wil burgers en het midden- en kleinbedrijf (mkb) laten meebetalen aan de verduurzaming van de industrie. In plaats van grote bedrijven zelf gewoon te laten betalen.
Reden: voorkómen dat in Nederland gevestigde bedrijven vertrekken vanwege hogere milieu-eisen. Of meer last krijgen van concurrentie uit landen met een minder strenge overheid.
Kritiek
Veel Nederlanders nemen geen genoegen met die redenering. Ze denken dat de grote bedrijven, met de hoge winsten van dit moment, best meer zelf kunnen betalen.
Zij vergeten echter dat er tussen landen een sterke concurrentie bestaat om grote bedrijven en banen. Die grote bedrijven spelen landen dan ook graag tegen elkaar uit. Met het argument te vertrekken of niet te komen wanneer ze hun zin niet krijgen.
Nauwer samenwerken in EU
Alleen een nauwe samenwerking tussen landen kan dit voorkomen. Mede daarom is de EU zo belangrijk. Een losse samenwerking van landen is veel minder effectief. Alleen al omdat er altijd landen zijn die niet mee willen doen. Of alleen halfslachtig. Groot Brittannië is daarvan een voorbeeld.
Vier antwoorden
Regeringen kunnen hier op meerdere op reageren, onder andere:
- Door samenwerking met anderen te zoeken, bijvoorbeeld in de Europese Unie. Om te voorkomen tegen elkaar uitgespeeld te worden door grote bedrijven en landen als Rusland en de VS.
- Defensief, door te voorkomen voor grote bedrijven financieel tè onaantrekkelijk te worden. Maar daarin niet voorop te lopen.
- Ook andere landen op te roepen ook niet mee te doen aan een ‘race to the bottum’.
- Offensief, door hoerig voorop te lopen om bedrijven te gerieven. Bijvoorbeeld door de dividentbelasting af te schaffen, de vennootschapsbelasting verder te verlagen dan concurrenrerende landen, grote bedrijven belastingvoordelen te geven en ze voor verduurzaming te subsidiëren.
Hoerig of strijdbaar?
Ik ben ervan overtuigd dat een grote meerderheid van inwoners van ons land voor de beleidskeuzes A, B en C zijn. Een machtig deel van de landelijke politiek lijkt echter vooral voor keuze D te gaan: alles op alles zetten om grote bedrijven maximaal hun zin te geven.
De verdeling van de collectieve lasten voor de verduurzaming is daarvan maar een klein onderdeel.