Afstand burger – politiek. Te klein of te groot?

0 Flares Filament.io 0 Flares ×

Veel mensen vinden de afstand tussen de politiek en de burgers te groot. Anderen juist te klein. Wie heeft gelijk?

Er zijn zowel feiten die pleiten voor de ene opvatting als voor de andere.

Afstand te klein!

De afstand is te klein want:

  1. Partijen onderzoeken voortdurend wat hun achterban vindt. En passen daar hun standpunten en uitspraken betrekkelijk snel op aan.
  2. Kamerfracties reageren heel snel op gebeurtenissen en meningen daarover in de media.
  3. Het is gemakkelijk om met een nieuwe partij in de Tweede Kamer te komen. Je hebt daarvoor maar 1/150 van de uitgebrachte stemmen nodig.
  4. De meeste kiezers stappen heel gemakkelijk over van de ene naar de andere partij.
  5. Hierdoor zijn de grote partijen steeds kleiner geworden en zijn er veel partijen nodig om een regering te vormen.

Dit alles schaadt de daadkracht van de regering en de stabiliteit van het bestuur. Het leidt ook tot een nogal visie-arme, pragmatische, opportunistische politiek die voortdurend reageert op de wisselende emoties van het publiek.

Daar komt bij dat de individuele kiezer niet graag wegsombert bij de gedachte aan dreigende economische en ecologische risico’s. Hierdoor hebben de meeste politici hiervoor decennia lang de ogen gesloten.

De economische crisis van 2008 is één van de gevolgen. Hetzelfde geldt voor de klimaatproblematiek.

Afstand te groot!

Maar er zijn ook redenen om aan te nemen dat de afstand tussen burgers en politiek juist te groot is:

  1. De landelijke politici zijn bijna allemaal hoog opgeleid en hebben allemaal een hoog inkomen. Maar enkele van hen wonen in een volksbuurt. Een relatief elitaire sociaal-economische minderheid is dus zwaar oververtegenwoordigd.
  2. De meeste landelijke politici blijken nogal gevoelig voor ideologische modes. Zo dacht in de jaren zeventig bijna elke partij sociaaldemocratisch. Sinds de jaren negentig is het neoliberalisme sterk dominant, met een diep geloof in de weldaden van de vrije markt.
  3. Georganiseerde lobby’s van belangengroeperingen lijken grote invloed te hebben. De bijna-afschaffing van de dividendbelasting is daarvan een sprekend voorbeeld.

Ook dit alles klopt. Het gevolg is dat vooral de stem van de mensen met minder opleiding zwak in de politiek door klinkt. De opkomst van populistische partijen en gele hesjes is hiervan een van de gevolgen.

Maar één echte oplossing

Er gaan allerlei ideeën de ronde over veranderingen van ons politieke stelsel. Helaas tonen andere landen aan dat geen daarvan wezenlijk positief werkt. Sommige zelfs negatief.

Zo hebben de Nederlandse, boven de partijen staande burgemeesters bij de inwoners veel vertrouwen. En veel meer dan hun direct gekozen collega’s elders in Europa en de wereld.

Hun rol politieker maken (door rechtstreekse verkiezingen) kan dat vertrouwen onmogelijk nog verder verhogen. Wel aantasten.

Goede burgerparticipatie

De enige manier om de beleefde afstand tussen burgers en politiek te verkleinen, is goed georganiseerde burgerparticipatie. Waarbij iedereen serieus wordt genomen en de kans krijgt constructief met anderen en mensen van de overheid van gedachte te wisselen. En met argumenten het overheidsbeleid te beïnvloeden.

0 Flares Twitter 0 Facebook 0 LinkedIn 0 Google+ 0 Pin It Share 0 Email -- Filament.io 0 Flares ×

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *


Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.